İran ile İsrail arasındaki çatışmalar, 17 Haziran 2025 gecesi yeni bir şiddet dalgasıyla tırmandı. İsrail Ordusu (IDF), İran’ın İsfahan bölgesine yoğun bir hava saldırısı düzenlerken, bir petrol rafinerisinin hedef alındığı ve bölgede şiddetli patlamaların yaşandığı bildirildi. İran, misilleme olarak İsrail’e balistik füzeler fırlatmaya devam etti. Çatışmaların beşinci gününde, ABD Başkanı Donald Trump’ın “İran’da hava kontrolü bizde” açıklaması ve İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun (IRGC) “İsrail semalarında tam kontrol” iddiası, gerilimi daha da artırdı.
İsfahan’da Rafineri Hedef Alındı
İsrail’in İsfahan’a yönelik saldırıları, İran’ın nükleer tesisleriyle birlikte enerji altyapısını da hedef aldı. Devlet medyasına göre, İsfahan’daki bir petrol rafinerisi vuruldu ve bölgede büyük çaplı yangınlar çıktı. IDF Sözcüsü Effie Defrin, İsfahan semalarında düzinelerce savaş uçağının görev yaptığını ve füze lançerleri ile askeri tesislerin hedef alındığını doğruladı. İran, saldırılarda çoğunlukla sivillerin öldüğünü iddia ederken, İsrail operasyonun İran’ın nükleer ve balistik füze kapasitesini zayıflatmayı amaçladığını belirtti.
İran’dan Füze Misillemesi
İran, İsrail’in saldırısına Tel Aviv ve Hayfa’yı hedef alan balistik füze ve insansız hava araçlarıyla yanıt verdi. IRGC, “Operasyon Gerçek Vaat III” kapsamında 17 Haziran gecesi 30’dan fazla füze ve drone ateşlediğini duyurdu. İsrail, füzelerin çoğunun hava savunma sistemleriyle engellendiğini, ancak Hayfa’daki bir rafineride hasar meydana geldiğini bildirdi. İran medyası, füzelerin “hedeflere isabet ettiğini” iddia etse de, İsrail’de can kaybı rapor edilmedi.
Trump’tan Tartışmalı Açıklama
ABD Başkanı Donald Trump, 17 Haziran’da Truth Social platformunda, “İran semalarında tam kontrol bizde” diyerek İsrail’in hava üstünlüğünün Amerikan teknolojisine dayandığını ima etti. Trump, İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in “saklandığı yeri bildiklerini” ancak “şimdilik onu öldürmeyeceklerini” ekledi. Bu açıklama, ABD’nin çatışmaya doğrudan dahil olup olmayacağına dair spekülasyonları artırdı. Ancak ABD’li yetkililer, İsrail’in saldırılarının “tek taraflı” olduğunu ve ABD’nin askeri destek sağlamadığını vurguladı.
Devrim Muhafızları’ndan Karşı İddia
Trump’ın açıklamasından kısa süre sonra, IRGC, İsrail semalarında “tam kontrol” sağladığını iddia etti. IRGC, Fattah-1 hipersonik füzelerinin kullanıldığını ve İsrail’in hava savunma sistemlerinin “etkisiz hale getirildiğini” savundu. Ancak bu iddia, bağımsız kaynaklarca doğrulanmadı. İsrail, İran’ın füze saldırılarının sınırlı etki yarattığını ve hava savunmasının %90’dan fazla başarı oranıyla çalıştığını belirtti.
İsrail, İran’daki santrifüj ve silah üretim tesislerini vurduğunu açıkladı
İsrail ordusu, İran’ın nükleer kapasitesine yönelik “kapsamlı bir zarar verme” operasyonunun parçası olarak, ülke genelinde çok sayıda noktayı hedef aldığını açıkladı. Ordudan yapılan açıklamaya göre, 50’den fazla İsrail savaş uçağı, İran’da uranyum zenginleştirme sürecinin önemli bir parçası olduğu öne sürülen bir santrifüj üretim tesisini ve birkaç silah üretim tesisini vurdu.
Telegram üzerinden yapılan açıklamada, saldırıların “İran'ın nükleer silah geliştirme programını engellemeye yönelik daha geniş kapsamlı bir stratejinin parçası” olduğu vurgulandı. İsrail, operasyon kapsamında yüzeyden yüzeye ve yüzeyden havaya füzelerin üretiminde kullanılan hammadde ve bileşenlerin imal edildiği tesislerin de hedef alındığını bildirdi.
İran, Tahran semalarında İsrail füzelerini hedef aldı
İran’ın başkenti Tahran’da gece saatlerinde hava savunma sistemlerinin aktif hale geldiği bildirildi. Mehr Haber Ajansı’nın yayınladığı görüntülerde, gökyüzünde art arda patlamalar yaşandığı ve bunların, İran hava savunmasının İsrail’den fırlatıldığı iddia edilen füzeleri hedef alması sonucu meydana geldiği belirtildi.
Ajans, yayımladığı video kaydının, İran hava savunma sistemlerinin “İsrail saldırganlığını başarıyla püskürttüğünü” gösterdiğini ifade etti. Görüntülerde, füzelerin havada imha edilmesiyle oluşan parlama ve seslerin Tahran semalarında paniğe neden olduğu görülüyor.
ABD, Orta Doğu'daki kriz için görev gücü kurduğunu duyurdu
ABD, Orta Doğu'daki kriz için görev gücü kurduğunu duyurdu
ABD Dışişleri Bakanlığı, Orta Doğu’daki gerginliğin tırmanması üzerine yeni bir görev gücü kurulduğunu bildirdi. Görev gücünün, bölgedeki Amerikan diplomatik personelinin ve sivillerin olası tahliyesi için gerekli lojistik hazırlıkları yürüttüğü bildirildi.
Bakanlık, ABD vatandaşlarına yönelik güncel seyahat uyarısında İran’a hiçbir koşulda gidilmemesi gerektiğini, İsrail ve Irak’a yapılacak seyahatlerde ise azami dikkatli olunması gerektiğini duyurdu.
Eski ABD diplomatı Trump'a İran'a ültimatom vermesi çağrısında bulundu
ABD'li eski diplomat ve üst düzey dış politika uzmanı Richard Hass, ABD Başkanı Donald Trump'tan, Washington'ı doğrudan çatışmaya çekebilecek daha fazla eylemde bulunmadan önce, İran'a "kabul etmesi için bir süre sınırı" koyarak "zorlu bir teklif" göndermesini istedi.
Dış İlişkiler Konseyi adlı düşünce kuruluşunun eski başkanı Richard Hass, X adlı sitede yaptığı paylaşımda, Trump'ın "hiçbir saldırı olmaması ve yaptırımların hafifletilmesi karşılığında" İran'ın nükleer silahsızlanmasını doğrulamayla birlikte talep etmesi gerektiğini söyledi.
"Reddedilirse ABD, Fordow ve diğer bölgelere saldırmalıdır. Mümkünse savaştan kaçınmak daha iyidir, ancak İran bir sonraki Kuzey Kore olamaz" dedi.
İran hava sahasının kapatılmasını uzattı
İran Devlet Televizyonu IRIB, İran hava sahasının bugün yerel saatle 14.00'e (GMT 10.30) kadar kapalı kalacağını bildirdi.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron, ABD'yi diplomasiyi yeniden başlatmaya çağırdı
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD'nin İran'la diplomasiyi yeniden başlatmada kritik bir rol oynaması gerektiğini belirterek, Tahran'daki hükümeti devirmeye yönelik herhangi bir girişimin "kaos" getireceği uyarısında bulundu.
Macron, Kanada'da düzenlenen G7 zirvesinde gazetecilere yaptığı açıklamada, "Amerika Birleşik Devletleri'nin herkesi yeniden masaya getirmesi gerektiğine inanıyorum" dedi.
"İran'ın nükleer silaha sahip olmasını istemiyoruz," diyen Fransız lider, "Ancak en büyük hata, rejimi değiştirmek için askeri saldırılar kullanmak olur çünkü o zaman kaos yaşanacak ve bizim sorumluluğumuz, nükleer ve balistik sorunda tekrar bir rota belirleyebilmek için mümkün olan en kısa sürede görüşmelere geri dönmektir."
ABD, İsrail'deki büyükelçiliğini cuma gününe kadar kapattı
ABD Dışişleri Bakanlığı, İsrail ile İran arasındaki çatışma nedeniyle ve İsrail İç Cephe Komutanlığı'nın talimatlarına uymak amacıyla ABD'nin Kudüs Büyükelçiliği ile Tel Aviv'deki konsolosluk bölümünün bugün itibarıyla Cuma gününe kadar kapalı kalacağını bildirdi.
Büyükelçilik, yaptığı açıklamada, "ABD Büyükelçiliği, tüm ABD hükümet çalışanları ve aile üyelerinin, aksi belirtilene kadar ikametgahlarında ve yakınlarında kalmaya devam etmeleri yönünde talimat verdi" dedi.
Büyükelçilik ayrıca şu anda "ABD vatandaşlarının İsrail'den ayrılmasına yardımcı olunacağına dair bir duyuru" yapılmadığını belirtti.
"Ayrılma seçenekleriyle ilgili paylaşılacak ek bilgi olması durumunda ABD vatandaş topluluğunu uyaracağız" denildi.
İran 24 saatte 9 saldırı düzenledi, ancak füze sayısı azaldı
Al Jazeera'den Bernard Smith'in haberine göre, İran 24 saatte 9 saldırı düzenledi, ancak füze sayısı azaldı.
İsrail ordusuna göre, en önemli olay Salı sabahının erken saatlerinde İsrail'e tek seferde yaklaşık 30 füzenin atılmasıyla yaşandı. Çoğu yok edilen füzelerin bir kısmının hedeflere ulaştığı ve İranlıların bir tür askeri üs veya askeri açıdan önemli bir yer olduğunu söylediği Herzliya adlı bir bölgeye çarptığı bildirildi.
İsrail ordusu, İran genelinde yaklaşık 200 füze fırlatma noktasını imha ettiklerini ve İranlıların istedikleri kadar füze ateşleyemeyeceklerine inandıklarını söylüyor.
İsrail'e göre Cumartesi'den bu yana İran'ın ateşlediği füze sayısı azaldı. Cumartesi gecesinden Pazar'a 200'den fazla; Pazar gecesinden Pazartesi'ye 65 civarı ve Pazartesi gecesinden Salı'ya 30 civarı. Yani sayılar azalıyor çünkü İran belki de daha azını ateşleyebiliyor.
Yapılan son saldırıların ardından güncel can kaybı bildirilmese de Cuma gününden bu yana İsrail'deki tüm füze saldırılarında 24 İsrailli öldürüldü.
İran Devrim Muhafızları Ordusu, İsrail semaları üzerinde 'tam kontrol' iddiasında bulundu
İran Devrim Muhafızları Ordusu, İsrail semaları üzerinde 'tam kontrol' iddiasında bulundu
İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO), İsrail'e yönelik son saldırılarıyla ilgili bir açıklama yaparak, "güçlü ve manevra kabiliyetine sahip" Fettah füzelerinin İsrail'in füze savunma kalkanını deldiğini ve rakip ülkeye "İran'ın otoritesi hakkında bir mesaj" gönderdiğini söyledi.
İran haber ajanslarının aktardığı açıklamada, saldırının "işgal altındaki toprakların semalarında tam kontrole sahip olduğumuzu ve bölge sakinlerinin İran saldırılarına karşı tamamen savunmasız olduğunu gösterdiği" belirtildi.
İsrail medyasına göre, son saldırı Tel Aviv üzerinde patlamalara neden oldu ve bir otoparkta yangına yol açtı. İsrail stratejik noktalardaki etkilerle ilgili bilgileri sansürlediği için başka isabetler olup olmadığı belirsiz.
İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun açıklaması, Trump'ın İran semalarının tamamının kontrolünü ele geçirdiğini iddia ederek ülkenin koşulsuz teslim olmasını istemesinin ardından geldi.
Neler yaşandı?
İsrail, Mehrabad Havaalanı yakınlarındaki 18. Bölge olarak bilinen bölgedeki sakinlere tahliye tehdidinde bulunduktan sonra İran'ın başkenti Tahran'a yeni saldırılar başlattı.
Saldırılar , İran'ın İsrail'e doğru daha fazla füze fırlatmasının ardından geldi. Tel Aviv üzerinde patlamalar meydana geldiği ve şarapnel parçalarının ülkenin orta kesimindeki bir otoparkta yangına yol açtığı bildirildi.
İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, ABD Başkanı Donald Trump'ın "Sözde Dini Lider'in nerede saklandığını tam olarak biliyoruz... Onu ortadan kaldırmayacağız (öldürmeyeceğiz!), en azından şimdilik... Sabrımız tükeniyor." uyarısında bulunmasının ardından X adlı sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda "Savaş başlıyor" dedi.
Trump ayrıca İran'ın "kayıtsız şartsız teslim olmasını" talep etti ve "Artık İran semaları üzerinde tam kontrole sahibiz" dedi. Bu, ABD'nin Orta Doğu'ya daha fazla savaş uçağı konuşlandıracağına dair haberlerin ardından geldi.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, ilk değerlendirmesinde yaptığı revizyonda, İsrail'in İran'ın Natanz nükleer kompleksine düzenlediği askeri saldırının doğrudan oradaki yer altı zenginleştirme tesisini hedef aldığını bildirdi.
Gazze'de ABD güçleri, Han Yunus kentinde gıda yardımı arayan 70 kişi de dahil olmak üzere en az 89 Filistinliyi öldürdü.
